بیماری التهابی روده
کولیت اولسراتیو و بیماری کرون دارای عوارض مشترک هستند که ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- سرطان روده بزرگ. ابتلا به کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون میتواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد. آزمایش غربالگری سرطان معمولاً حدود ۸ تا ۱۰ سال پس از تشخیص شروع میشود. از پزشک خود بپرسید که چه زمان و چند بار باید این آزمایش را انجام دهید.
- التهاب پوست، چشم و مفاصل. برخی اختلالات از جمله آرتریت، ضایعات پوستی و التهاب چشم (یووئیت) ممکن است در طول عود بیماری التهابی روده رخ دهند.
- کلانژیت اسکلروزان اولیه (Primary sclerosing cholangitis). التهاب باعث ایجاد زخم در مجاری صفراوی شده و به تدریج باعث آسیب کبدی میشود.
- لخته شدن خون. بیماری التهابی روده خطر لخته شدن خون در وریدها و عروق را افزایش میدهد.
برخی از داروهای تجویز شده برای این بیماری، با خطر کمی در زمینه ابتلا به برخی از سرطانها همراه هستند. کورتیکواستروئیدها میتوانند با خطر پوکی استخوان، فشار خون بالا و سایر شرایط مرتبط باشند.
عوارض بیماری کرون ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- انسداد روده. بیماری کرون بر ضخامت دیواره روده تأثیر میگذارد. با گذشت زمان، قسمتهایی از روده میتوانند ضخیم و باریک شوند که ممکن است این مسئله جریان محتویات گوارشی را مسدود کند. بههمیندلیل، گاهی لازم است برای برداشتن قسمت آسیبدیده روده جراحی انجام شود.
- سوءتغذیه، اسهال، درد شکمی و گرفتگی. این بیماری ممکن است غذا خوردن را برای شما دشوار کند یا امکان جذب مواد مغذی توسط روده مختل شود. همچنین ایجاد کمخونی به دلیل کمبود آهن یا ویتامین B-12 معمول است.
- بروز فیستولها. گاهی اوقات التهاب میتواند به طور کامل از طریق دیواره روده گسترش یابد و یک فیستول ایجاد کند. فیستولهای نزدیک یا اطراف ناحیه مقعد (فیستول پرینال) رایجترین نوع هستند. در برخی موارد، فیستول ممکن است عفونی شده و آبسه ایجاد کند.
- شقاق مقعدی. این عارضه یک پارگی کوچک در بافت پوششی داخل مقعد است و میتواند باعث بروز عفونت شود. اغلب با حرکات دردناک روده همراه است و ممکن است منجر به ایجاد فیستول پرینال شود.
عوارض کولیت اولسروز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مگاکولون توکسیک. کولیت اولسراتیو ممکن است باعث بزرگ شدن و متورم شدن روده بزرگ شود. یک بیماری جدی که به مگاکولون سمی معروف است.
- بروز سوراخ در روده بزرگ. این مسئله معمولاً توسط مگاکولون سمی ایجاد میشود اما ممکن است خودبهخود نیز ایجاد شود.
- کمآبی شدید. اسهال بیشازحد میتواند منجر به کمآبی بدن شود.
در موارد نادر، حمله شدید بیماری التهابی روده میتواند شما را دچار شوک کند. شوک معمولاً در اثر از دست دادن خون در طول یک دوره طولانی یا بروز ناگهانی اسهال خونی ایجاد میشود. این مسئله گاهی تهدیدکننده زندگی بیمار است. بنابراین در پاسخ به سوال آیا التهاب روده خطرناک است؟ میتوان گفت بله! البته اگر برای درمان به موقع آن اقدام نشود.
آیا امکان پیشگیری از بیماری التهابی روده وجود دارد؟
نمیتوان از علل ارثی التهاب روده جلوگیری کرد. با این حال، ممکن است بتوان با راهکارهای زیر خطر ابتلا به آن را کاهش داد یا از عود بیماری پیشگیری کرد:
- خوردن غذاهای غنی از مواد مغذی
- ورزش منظم
- ترک سیگار
بنابراین راههایی وجود دارد که میتوانید بیماری التهابی روده را مدیریت کرده و همچنان یک شیوه زندگی سالم و فعال داشته باشید.
نحوه صحیح تشخیص بیماری التهابی روده
پزشک شما بیماری التهابی روده را تنها پس از رد سایر علل احتمالی، علائم و نشانهها تشخیص میدهد. بههمیندلیل برای کمک به تأیید تشخیص، به ترکیبی از آزمایشها و روشهای زیر نیاز است:
تستهای آزمایشگاهی
- تست کمخونی یا عفونت. ممکن است پزشک انجام آزمایش خون را برای بررسی کمخونی (شرایطیکه در آن گلبولهای قرمز کافی برای حمل اکسیژن به بافتهای شما وجود ندارد) یا بررسی علائم عفونت ناشی از باکتری یا ویروس، پیشنهاد کند.
- تست مدفوع. ممکن است لازم باشد نمونه مدفوع ارائه دهید تا آزمایشگاه بتواند وجود خون یا ارگانیسمهای مخفی (مانند انگلها) را در مدفوع شما بررسی کند.
روشهای آندوسکوپی
- کولونوسکوپی. این روش به پزشک شما اجازه میدهد تا کل روده بزرگ را با استفاده از یک لوله نازک و انعطافپذیر که دارای دوربین در انتها خود است مشاهده کند. در حین عمل، پزشک همچنین میتواند نمونههای کوچکی از بافت (بیوپسی) را برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی بگیرد. نمونهبرداری از التهاب روده راه خوبی برای تمایز بیماری التهابی روده در مقایسه با سایر انواع التهاب است. برای نظارت بر سرطان روده بزرگ لازم است که مداوم کولونوسکوپی انجام شود.
- سیگموئیدوسکوپی. پزشک شما از یک لوله باریک، منعطف و دارای دوربین استفاده میکند تا راستروده و سیگموئید، آخرین قسمت روده بزرگ را بررسی کند. اگر روده بزرگ شما به شدت ملتهب باشد، پزشک شما ممکن است این آزمایش را به جای کولونوسکوپی کامل انجام دهد.
- آندوسکوپی فوقانی. در این روش، پزشک از یک لوله باریک، منعطف و دارای دوربین استفاده میکند تا مری، معده و قسمت اول روده کوچک (اثنیعشر) را بررسی کند. موارد نادری وجود دارد که این نواحی در بیماری کرون درگیر میشوند اما در صورت تهوع و استفراغ، مشکل در غذا خوردن یا درد بالای شکم، ممکن است انجام این آزمایش توصیه شود.
- کپسول آندوسکوپی. این آزمایش گاهی برای کمک به تشخیص بیماری کرون که شامل آسیب به روده کوچک شما میشود، مورد استفاده قرار میگیرد. شما یک کپسول را میبلعید که در آن دوربین وجود دارد. تصاویر به دستگاه ثبتکنندهای که بر روی کمربند خود میبندید منتقل میشود و پس از آن کپسول بدون درد از طریق مدفوع از بدن خارج میشود. ممکن است برای تأیید تشخیص بیماری کرون به آندوسکوپی همراه با بیوپسی نیاز داشته باشید. در صورت وجود انسداد روده، آندوسکوپی کپسول نباید انجام شود.
- دابل بالن انتروسکوپی. این آزمایش پزشک را قادر میسازد تا به بخشی از روده کوچک، جاییکه آندوسکوپهای استاندارد به آن دسترسی ندارند، نگاه کند. معمولا زمانی مفید است که کپسول آندوسکوپی ناهنجاریها را نشان دهد اما هنوز برای تشخیص قطعی تردید وجود داشته باشد.
روشهای تصویربرداری
- تصویربرداری با اشعه ایکس. در صورت بروز علائم شدید، پزشک ممکن است به کمک یک عکسبرداری با اشعه ایکس استاندارد از ناحیه شکم شما برای رد عوارض جدی مانند سوراخ شدن روده بزرگ استفاده کند.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (سیتی اسکن). یک تکنیک ویژه با اشعه ایکس که جزئیات بیشتری را نسبت به یک تصویربرداری با اشعه ایکس استاندارد ارائه میدهد. این آزمایش کل روده و همچنین بافتهای خارج روده را بررسی میکند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). اصولا از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از اندامها و بافتها به ویژه برای ارزیابی فیستول در اطراف ناحیه مقعد یا روده کوچک استفاده میشود. برخلاف سیتی اسکن، هیچگونه تابشی در MRI وجود ندارد.
آزمایشگاه تخصصی دکتر صادقیان، مفتخر به اخذ ایزو ۹۰۰۱ و ایزو ۱۵۱۸۹ انگلستان، تحت نظر دکتر حامد صادقیان، متخصص پاتولوژی سرجیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف را در زمینه های پاتولوژی، سیتولوژی و میکروبیولوژی، تحت پوشش قرار می دهد.
آزمایشگاه دکتر صادقیان طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان می باشد.
آدرس: مشهد – بلوارامامت – نبش امامت ۳۴ – ساختمان پزشکان امامت
شماره تماس: ۰۵۱-۳۶۰۱۷۸۵۱ و ۰۵۱-۳۶۰۱۷۸۵۲
آزمایشگاه تخصصی دکتر صادقیان با برخورداری از تجهیزات و پرسنل مجرب ، قادر به انجام خدمات نمونه گیری در منزل در مشهد می باشد.