آنمی آپلاستیک: انواع و جزئیات

آنمی آپلاستیک یک نوع نادر و جدی از کم‌خونی است که به علت توانایی کم مغز استخوان در تولید سلول‌های خونی کافی ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی شکل بگیرد و به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: آنمی آپلاستیک اولیه و آنمی آپلاستیک ثانویه.

۱. آنمی آپلاستیک اولیه

آنمی آپلاستیک اولیه به حالتی اشاره دارد که علت آن ناشناخته است. در این نوع از آنمی آپلاستیک، سیستم ایمنی بدن به طور غلط به سلول‌های مغز استخوان حمله می‌کند و باعث آسیب به تولید سلول‌های خونی می‌شود. این نوع از آنمی آپلاستیک می‌تواند در هر سنی رخ دهد و معمولاً با علائم و نشانه‌های شدیدی همراه است. تعدادی از ویژگی‌های بارز این نوع عبارتند از:

• ناشناخته بودن علت: در بیشتر موارد، هنوز علت دقیق این نوع آنمی مشخص نیست. اما ممکن است عوامل ژنتیکی و محیطی در این زمینه نقش داشته باشند.
• پاسخ‌دهی به درمان: برخی از بیماران با درمان‌های ایمنی بهبود می‌یابند، در حالی که برخی دیگر به درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند.

۲. آنمی آپلاستیک ثانویه

آنمی آپلاستیک ثانویه به حالتی گفته می‌شود که نتیجه عواملی مانند عفونت‌ها، داروها، یا قرار گرفتن در معرض مواد سمی است. این نوع آنمی آپلاستیک می‌تواند به سرعت پیشرفت کند و اغلب با مدیریت علت اصلی آن، درمان می‌شود. ویژگی‌های این نوع شامل موارد زیر است:

• عوامل زمینه‌ساز: برخی از عواملی که می‌توانند باعث ایجاد آنمی آپلاستیک ثانویه شوند، عبارتند از:
  • داروها: برخی داروهای شیمی درمانی، آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می‌توانند به بدن آسیب برسانند.
  • عفونت‌ها: عفونت‌های ویروسی مانند ویروس اپشتین-بار، ویروس هپاتیت یا ویروس HIV می‌توانند به ایجاد آنمی آپلاستیک منجر شوند.
  • مواد شیمیایی سمی: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند بنزن یا برخی سموم می‌تواند خطر ابتلا به آنمی آپلاستیک را افزایش دهد.
  • اختلالات خودایمنی: شرایطی مانند لوپوس می‌توانند به تولید غیرطبیعی سلول‌های خونی منجر شوند.

۳. آنمی آپلاستیک ناشی از پرتوهای یونیزه‌ای

این نوع از آنمی آپلاستیک وقتی ایجاد می‌شود که فرد به شدت در معرض پرتوهای یونیزه‌ای (مانند پرتوهای رادیوگرافی یا درمان‌های رادیوتراپی) قرار گیرد. این نوع می‌تواند به تخریب ساختار مغز استخوان و کاهش تولید سلول‌های خونی منجر شود. علائم مشابهی با دو نوع قبلی دارد و بسته به شدت آسیب ممکن است درمان‌های مختلفی نیاز باشد.

۴. آنمی آپلاستیک ژنتیکی

این نوع آنمی آپلاستیک به دلایل ژنتیکی و ارثی رخ می‌دهد. به عنوان مثال، سندرم فانکانانی که نوعی اختلال ژنتیکی نادر است، می‌تواند به بروز آنمی آپلاستیک منجر شود. این نوع معمولاً در کودکی یا نوجوانی شناسایی می‌شود و درمان آن معمولاً نیاز به پیوند مغز استخوان دارد.

نتیجه‌گیری

در مجموع، آنمی آپلاستیک می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و درک انواع آن به شناسایی و درمان مؤثر این بیماری کمک می‌کند. اگر علائم آنمی آپلاستیک را تجربه می‌کنید، ضروری است که به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیقی صورت گیرد و برنامه درمانی مناسب برای شما تعیین شود. تسریع در انجام تشخیص می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش عوارض این بیماری کمک کند.

آزمایشگاه تخصصی دکتر صادقیان، مفتخر به اخذ ایزو ۹۰۰۱  و ایزو ۱۵۱۸۹  انگلستان، تحت نظر دکتر حامد صادقیان، متخصص پاتولوژی سرجیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف را در زمینه های پاتولوژی، سیتولوژی و میکروبیولوژی، تحت پوشش قرار می دهد.

آزمایشگاه دکتر صادقیان طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان می باشد.

آدرس: مشهد – بلوارامامت – نبش امامت ۳۴ – ساختمان پزشکان امامت

شماره تماس: ۰۵۱-۳۶۰۱۷۸۵۱ و ۰۵۱-۳۶۰۱۷۸۵۲